Uit: Tips en Weetjes over trainingsacteren 71

Deze keer mijn blog "Zorg-moeder"

Ik heb mezelf nooit zo'n hulpverlener gevoeld. Ook al heb ik jaren in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking gewerkt, is het nooit het soort werk geweest waar ik met hart en ziel achter stond.  ik vond het leuk, en leerzaam. Omgaan met mensen is dat zowiezo dus daar zat ik goed. Het heeft me ook inzicht in mezelf gegeven, maar er was geen passie, het was werk. Vaak heb ik me afgevraagd wie ik dan ben, dat ik zoveel bemoeiienis met andermans leven heb. 

Tijdens die werkperiode heb ik ook regelmatig een soort zorg-moeheid ervaren. Elke dag weer zorgen voor mensen die dat zelf niet helemaal kunnen kan ook bijna routine worden. Dat vind ik een gevaarlijke gedachte van me. Dan ben ik namelijk meer met mezelf bezig dan met degene die mij nodig heeft. Soms had ik de neiging om 'maar even snel' iets te doen voor de ander, zodat het maar gedaan was. Terugkijkend denk ik dat ik zo best wel eens aan de autonomie van de clienten heb getornd. Jammer dat je soms ouder moet worden om daar goed naar te kijken. In mijn jongere jaren was ik veel minder bezig met wat mijn houding voor de ander betekende.

Ik herinner mij de eerste keer dat ik een jaarverslag moest schrijven over een client. Dat werd gebruikt om af te stemmen of de zorg nog voldeed en of er nieuwe afspraken gemaakt moesten worden. In die tijd, nog zonder computers, was het gebruikelijk dat het verslag hardop werd voorgelezen tijdens de bespreking. Het zweet brak me uit. Hardop uitspreken hoe ik naar deze client keek, wat ik vond van hem, hoe de zorg geleverd moest worden en waarom, ik vond het vreselijk. Destijds niet met de gedachte 'Wie ben ik..', maar vooral 'vinden ze dat ik het goed gedaan heb'. En 'ze' dat waren mijn collega;s, niet de client zelf. Ik was er maar ingerold, ik had geen ervaring, ik kwam net kijken en was helemaal niet zorgzaam

Het heeft een aan de ene kant een klein zaadje glaten ontkiemen dat ik mezelf niet goed vind in zorgen, aan de andere kant heeft het me koppig gemaakt in de zin dat ik vond dat ik dat gewoon moest kunnen.

Ik heb uiteindeijk 23 jaar in de zorg gewerkt. Dan zou je toch denken dat ik er hart voor heb en een zorg-mens ben. Toch voelt dat niet zo.

Mijn dochter zei laatst dat ze me wel een zorg-moeder vind. Dat verbaasde me eigenlijk. Hoe definieer je een zorg-moeder? Uberhaupt zorg?
Voor mij staat zorg voor jezelf opzij zetten en iets voor de ander doen. Dat was het gevoel dat ik tijdens mijn werk vaak had, en dat heb ik jaren gedaan. Ik ben er op stuk ben gelopen (daarom werk ik niet meer in de zorg), was ik er klaar mee. Waarom vindt ze dit dan?

Ik ben zo over zorgen gaan denken door voorbeelden die ik zag. Toen mijn opa en oma meer zorg nodig hadden ging mijn moeder steeds vaker naar hen toe. Na het overlijden van mijn oma kwam ze drie keer in de week bij mijn opa. Hoewel mijn opa een lieve man was, vond ik dat wel heftig: drie keer in de week!
Ik was toen tiener en had wel 'iets beters te doen'. Eens in de 2, 3 weken vond ik mooi zat.
Zo vormde zich de gedachte dat ik niet had wat mijn moeder had: het vermogen om mezelf opzij te zetten en voor een ander te zorgen.

Misschien bleef ik als een soort tegenhanger van dat innerlijke gevoel in de zorg werken. Toen ik daar (door een ontslag) stopte werd me heel veel duidelijk, vond ik:  Ik was een slachtoffer geworden van mijn eigen gedrag. Ik had gezorgd voor kleuters tijdens mijn opleiding, voor clienten in de 23 jaar in de zorg, voor personeel toen ik in leidinggevende functies terecht kwam, voor mijn kinderen en altijd voor iedereen behalve mijzelf. Dat was heel veel zorg geven, voor iemand die zichzelf geen hulpverlener vindt. Ik wilde niet meer. Ik wilde nooit meer mezelf opzij zetten voor een ander. Niemand zou dat nog bij mij voor elkaar krijgen. Ik wilde alleen nog maar kiezen voor wat IK belangrijk vond.

"Jij bent echt een zorg-moeder".

Waar kwam dat vandaan?

Ik kan je altijd bellen en met je praten.
Je deed altijd leuke dingen met ons.
Er is altijd plek als ik bij je langs wil komen.
Als ik knel zit betaal je dingen voor me.
Ik kan altijd zomaar mee eten als ik onaangekondigd kom.
Je hebt me geleerd om te praten.
Je hebt me geleerd om over dingen na te denken.
Je hebt me geleerd om zelf te doen
Als er iets is ben je er voor me
Je ging drie keer in de week naar oma.
Je zorgt goed voor
Je bent altijd
je zorgt

Ow, allemaal dingen die ik doe omdat IK dat wil. Inclusief drie keer in de week naar mijn moeder. Nu pas snapte ik hoe mijn moeder dat kon doen destijds. Omdat ze het wilde!

Ik kan dat inzicht niet meer met haar delen, maar ben wel blij dat ik die laatste jaren zo vaak bij haar langs kon gaan. Dat ik er voor haar kon zijn zoals zij er altijd voor mij was. En als ik wil, kan ik dus heeeeel zorgzaam zijn.

Mooi toch?