Mijn dochter was anderhalf. Een eigenwijze peuter die de wereld in het klein en haar eigen plek daarin aan het ontdekken is. Na het leren lopen is het kunnen klimmen, het zelf kunnen aan en uittrekken van haar kleren en schoenen, traplopen en meer aan de orde. Ze lijkt op mij: ze wil zelf doen. Jarenlang hoorde ik mijn moeder dat zeggen: jij wilde altijd alles "zelf doen". En zo kreeg ik ook twee kinderen die graag zelf doen. Omdat ze het nog niet onder de knie hebben en dat willen oefenen. Mijn dochter kon eindeloos oefenen voor ze een sok zo aan had, dat ie goed paste aan de voet.  En dan trok ze 'm weer uit om het opnieuw te doen, net zo lang tot ze het kon. En omdat het oefenen op zich een interessante bezigheid was. Anderhalf en ruim een half uur bezig kunnen zijn met 1 ding: Best een doorzettertje, met een tikje koppigheid. 

Inmiddels is ze volwassen, heeft ze enorm veel in haar leven kunnen oefenen en vooral ook ontdekt dat ze nog heel veel te leren houdt. Daar is ze blij mee. Als ze alles al wist, hoe saai zou het leven dan worden?

Ik ben trots op haar, net als op mijn andere kind, mijn zoon die ook met vallen en opstaan volwassen is geworden. 

Dat is leren, af en toe accepteren dat dingen misgaan, dan de boel bij elkaar rapen en opnieuw proberen.De momenten van misgaan zijn heel frustrerend! Als een pianist die telkens maar de verkeerde toets aanslaat waardoor het niet klinkt zoals het zou moeten en maar doorgaat tot het klopt. In een eerdere brief meldde ik mijn blog daarover, en ook het leereffect van dingen die misgaan. Maar op zo'n moment sta je daar echt niet open voor. Als iemand dan tegen je zegt: "Zie het als een les" kan je soms diegene wel voor zijn kop slaan. Omdat je dan wat anders nodig hebt. Dat inzicht is later pas iets waar je blij mee kunt zijn. 

We leren door te ervaren. Ook de leuke lessen gelukkig. 

Mijn werk is het het aanbieden van mezelf als lesmateriaal, om ervaring op te doen. Een trainingsactrice geeft deelnemers de kans om iets te oefenen wat ze nog niet beheersen maar wel (meestal in hun werk) moeten kunnen. Dat is fijn aan mijn werk, dat ik die gelegenheid om te oefenen kan aanreiken. Oefen met mij maar hoe je slecht nieuws brengt, hoe je een goed sollicitatiegesprek voert, hoe je met lastige klanten omgaat. Ik speel de rol, jij oefent. En na de training gaan we weer uit elkaar. Maarrrrr.... Daar zit toch mijn moeite. Niet dat ik langer wil blijven, niet dat ik denk dat er iets niet goed is gegaan, maar welke garanties geef ik eigenlijk? Geef ik uberhaupt garanties? Nee, dat doe ik niet. Ik reik tools aan om iets te gaan doen en toch geeft het een beetje het gevoel van in het diepe gooien. 

Soms is de tijd in een training zo beperkt dat niet iedereen kan oefenen. Dan hebben ze het theoretisch kader, ze hebben het oefenen van anderen gezien en gehoord, maar niet zelf de ervaring gehad. Hoe gaat dat dan in de praktijk? Grote kans dat men terugvalt op de oude bekende manieren. Ergens rinkelt dan wel een belletje dat het ook anders moet kunnen, maar ja... hoe zat dat ook al weer? Na de training hoor ik mensen wel zeggen: "dit zou je eigenlijk vaker moeten oefenen". Dat is waar, denk ik dan. Huur me maar in. Maar dat zeg ik eigenlijk nooit hardop. Terwijl ik denk dat het wel een goed idee is!

Een paar weken terug werd ik benaderd door iemand die wel dat initiatief nam. Ze hadden een interessante training gehad (Shared Decission Making, over hoe je patienten helpt om bij medisch gelijkwaardige behandelingen een weloverwogen keus te maken), in de training hadden ze ook geoefend, maar nu in de praktijk bleek het toch nog lastiger dan gedacht. 
"We lazen op uw website dat u daar ervaring mee heeft. Mogen we met u verder oefenen?" JA!! Zeg ik. 

Binnenkort ga ik dit  met een collega samen doen, daar in dat ziekenhuis. We geven de mensen de kans te oefenen met wat ze al eens geoefend hadden. Omdat het vaak na 1x oefenen toch nog een hele uitdaging is om het goed te doen. Omdat het zo krachtig is om alles nog eens te herhalen. Omdat het fijn is om het te oefenen zodat je het meer in je vingers krijgt. Want dan krijg je meer grip op hoe je het moet doen, hoe je optimaal resultaat krijgt en (in dit geval) patienten echt kunt helpen. 

Mijn dochter kan heel goed sokken aantrekken inmiddels, ze hoeft er niet meer over na te denken. En zo werkt het met veel oefenen: op een gegeven moment hoef je er niet meer over na te denken als je het doet. Net als fietsen. Eerst oefende ik met mijn vader veilig op de stoep, daarna naast mijn vader op de weg, en toen pas alleen, omdat ik had leren remmen en me niet meer alleen op de trappers en het stuur hoefde te concentreren. Ik had geleerd om mij heen te kijken. Het enige dat ik nu hoef te doen om goed te fietsen is dit regelmatig blijven doen. Niet om de handeling, maar om overzicht te blijven houden over wat er zich allemaal afspeelt in het verkeer terwijl ik daar fiets.

Als je na veel oefenen zo goed een gesprek kunt voeren, dat je weet wat je te zeggen hebt, en oog kunt houden voor wat er gebeurt tijdens je gesprek, dan kan je 'de weg op'.