Rollenspel
Uit: Tips en Weetjes over trainingsacteren 36
Rollenspelen zijn een bekende manier om met deelnemers te oefenen. De ene persoon doet alsof hij een ander is, de andere persoon doet zoals hij "in het echt" ook zou doen.
Soms oefenen mensen met elkaar in de cursusgroep. Daar vind ik wel iets van. Ik vind dat namelijk jammer. Waarom? Omdat de kans dat je dan echt oefent wat je wilt oefenen minder groot is.
Tijdens mijn opleiding (onderwijs) moest ik eens oefenen hoe een oudergesprek ging. Ik mocht een ouder spelen. Ik was toen 18 of 19, had geen kinderen, alleen nog stage-ervaring, en was, omdat dat in mijn tijd zo ging, ook nog nooit bij een echt oudergesprek geweest. Niet over mijzelf, niet over een van de kinderen van mijn stageklas, want dat deed de "echte juf".
En dan mag je je medestudent met jou laten oefenen hoe je een goed oudergesprek moet voeren.
Wat is er nodig voor een goed rollenspel
Ik vond het spelen heerlijk, en het doen alsof ik een ouder was ging me ook best aardig af, dacht ik terwijl ik speelde. Ik was vooral een lastige ouder, want niemand zorgt natuurlijk goed voor mijn kind. Ik denk dat ik het mijn medestudenten best lastig heb gemaakt, maar ik genoot. Alleen, met voortschrijdend inzicht, denk ik niet dat ik hen werkelijk geholpen heb, want ik was vooral bezig met wat ik nu noem mijn 'eigen toneelstukje'. En met nog meer voorstchrijdend inzicht ben ik toch echt een ander soort ouder geworden dan ik toen speelde. Gelukkig maar, denk ik wel eens.
Ik kon toen niet weten dat dit uiteindelijk mijn vak zou worden: trainingsactrice, rollenspelactrice, expert in lastige gesprekken. En met wat ik nu weet ben ik echt wars van zo'n 'eigen toneelstukje'. Daar help ik niemand mee en zeker ook mezelf niet. Een trainingssituatie vraagt iets totaal anders van de rollenspeler.
Allereerst is het van belang dat degene die oefent zich veilig voelt om te oefenen. Dat houdt in dat we afspreken hoe het rollenspel gaat, dat er een time-out mag zijn, dat er voor-en achteruit gespoeld kan worden. Dat ik feedback geef en dat er eventueel iets opnieuw gedaan mag worden. Dat het een uitnodiging is om eens iets te proberen wat je anders nooit doet. Dat het niet gaat over goed of fout, omdat het een leersituatie is, een soort laboratorium om te onderzoeken wat werkt en wat niet. En dat ik degene ben die de rol speelt. Alleen ik. De ander hoeft dat niet te doen. Doe maar zoals jij denkt dat het goed is om dingen aan te pakken.
Deze kaders zijn van belang om een veilig oefenklimaat te scheppen.
Daarnaast wil ik weten wat degene tegenover me wil oefenen. En of ik daar specifiek gedrag voor moet laten zien. Ik wil dit zo mogelijk met de trainer afgestemd hebben om diegene zo goed mogelijk tegenspel te kunnen bieden.
In de rol en uit de rol
Ik
Wat een mooi vak, toch?